Vincentius Cadlubonis

Wincenty Kadlubek, Vinzenz Kadlubek, (Wolf Gottlobonis, Franz Wolff
von Gottlobonis etc.)

Also known as

Vincent Kadlubo
Vincent Kadlubko
Vincent of Cracow
Wincenty Kadlubek

Memorial

8 March

Profile

Born wealthy. Studied in France and Italy. Provost of the cathedral of Sandomir, Poland. May have been the principal of the cathedral school of Cracow, Poland. Bishop of Cracow from 28 March 1208. Worked to reform the clergy and invigorate the laity in his diocese. Supported monasteries in Sulejow, Koprzywnica, and Jedrzejow. Peacemaker between Hungary and Poland over the area of Galicia. Vincent resigned his see in 1218, and became the first Polish Cistercian monk, entering the house at Jedrzejow. Noted writer, author of the Chronicles of the Kings and Princes of Poland.

Born

1160 at Karnow, Duchy of Sandomir, Poland

Died

8 March 1223 at Jedrzejow, Poland of natural causes
buried before the high altar in the abbey church

Beatified

18 February 1764 by Pope Clement XIII (cultus confirmed)
in Poland he is referred to as Saint Vincent

Additional Information

Wincenty Kadłubek, biskup krakowski

Mistrz Wincenty, zwany Kadłubkiem (ur. po 1150 lub ok. 1160 według tradycji we wsi Karwów koło Opatowa, zm. 8 marca 1223 w Jędrzejowie) – biskup krakowski (w l. 1208-1218), związany z kancelarią księcia Kazimierza Sprawiedliwego. Autor Kroniki polskiej, drugiego tego typu utworu w dziejach polskiej historiografii. Od 1764 błogosławiony Kościoła rzymskokatolickiego, patron diecezji sandomierskiej.

Tradycja przekazana przez Jana Długosza przypisuje mu szlacheckie pochodzenie, miał wywodzić się z rodu Różyców (pieczętujących się herbem Poraj), a jego ojcem miał być komes Stefan. Inna tradycja, wynikająca przede wszystkim z pospolicie brzmiącego przezwiska, przypisuje mu chłopski rodowód. Współcześni historycy odrzucają oba przekazu, aczkolwiek istnieje zgodność co do tego, że Kadłubek wywodził się z rycerstwa (z rodu Łabędziów lub Lisów).

Pierwsze nauki pobierał w katedralnej szkole krakowskiej pod kierunkiem Amileusza. Wspierał kolegiatę w Kielcach i katedrę w Krakowie. Szczególnie troszczył się o klasztory cysterskie w Jędrzejowie, Sulejowie i Koprzywnicy i bożogrobców w Miechowie, zwiększając ich uposażenie.

W latach 1167-1185 studiował nauki wyzwolone i prawo w Paryżu lub Bolonii. Nie ma pewności, czy ukończył swoją naukę tytułem magistra, czy też określenie Mistrz (łacińskie magister), towarzyszące jego imieniu jest związane z przypisywaną mu funkcją opiekuna szkoły katedralnej na Wawelu.

W 1215 roku był jednym z ojców soborowych na IV Soborze Laterańskim.

Był jednym z dwóch (obok Henryka Kietlicza) przywódców obozu reformatorskiego w polskim Kościele dążącego m.in. do wprowadzenia celibatu i uniezależnienia się Kościoła od władzy świeckiej. Wobec upadku politycznego tego obozu w 1217 zrezygnował z biskupstwa krakowskiego i rozpoczął życie zakonne. Podziwiał rygoryzm cysterskiej ascezy. Wybrał więc cieszące się wielką sławą opactwo w Jędrzejowie. Drogę z Krakowa do Jędrzejowa przeszedł pieszo. Mnisi jędrzejowscy mieli powitać go około kilometr od klasztoru, o czym przypomina usypany później na tym miejscu Kopiec spotkania.

Na polecenie księcia Kazimierza II Sprawiedliwego spisał po łacinie liczące cztery księgi dzieło pt. Kronika polska, które stanowi główne, aczkolwiek niezbyt wiarygodne źródło historii dziejów Polski tamtego okresu. W kronice tej podkreśla głównie moralny wymiar opisywanych wydarzeń.

W murach opactwa jędrzejowskiego spędził ostatnie pięć lat życia i tam też został pochowany. Po śmierci został otoczony czcią cystersów. W 1764 roku Papież Klemens XIII dokonał beatyfikacji W. Kadłubka - wówczas to jego doczesne szczątki zostały przeniesione do Katedry Królewskiej na Wawelu, gdzie do dziś spoczywają w kaplicy bpa Piotra Tomickiego. Wprowadził w Polsce zwyczaj palenia wiecznego światła przed Najświętszym Sakramentem.

zpět